• By-the-LakeFacebook-Profile-Timeline-Cover.jpg
  • child-girl-lying-on-plank-cute-looks-golden-hair-facebook-cover.jpg`
  • nature_facebook_covers.jpg
  • watermarked_cover.png

 

Στα τελευταία άρθρα προσπάθησα να περιγράψω κάποια από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ψυχικής υγείας όσο αφορά το άτομο και την οικογένεια. Μέσα από αυτήν την περιγραφή φάνηκαν και ορισμένες κατευθύνσεις μέσα από τις οποίες τόσο τα άτομα όσο και οικογένειες πρέπει να κινηθούν προκειμένου να βελτιώσουν τις σχέσεις τους και κατά συνέπεια την ψυχική τους υγεία.

Σε αυτό το άρθρο θέλω να ασχοληθώ πιο άμεσα με το ερώτημα που αφορά τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για την βελτίωση της ψυχικής μας υγείας. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με κάποιες βασικές αρχές που αφορούν το θέμα της αλλαγής. Γεγονός είναι ότι αλλάζουμε συνεχώς βιολογικά, το άμεσο περιβάλλον μας αλλάζει επίσης και ανά διαστήματα ερχόμαστε αντιμέτωποι με αναπτυξιακούς σταθμούς στην ζωή μας – αρχή του σχολείου, εφηβεία, δουλειά/πανεπιστήμιο, γάμος, ανατροφή παιδιών, ανάληψη μεγαλύτερων ευθυνών στην δουλειά, σύνταξη κτλ.

Για τον λόγο αυτό αναγκαστικά πρέπει να αλλάζουμε και εμείς αναθεωρώντας συνεχώς τις γνώσεις μας, τις στάσεις μας, τα συναισθήματα μας – τον εσωτερικό χάρτη που κουβαλάμε μέσα στο μυαλό μας. Πως το κάνουμε όμως αυτό; Η αρχή είναι μία και πολύ απλή. Αν ζούμε στην πραγματικότητα και επικοινωνούμε με τους γύρω μας καθαρά και ειλικρινά η ζωή η ίδια θα μας αλλάζει αυτόματα χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε τίποτα ιδιαίτερο από μεριά μας.

Με το να μένουμε λοιπόν σε επαφή με την πραγματικότητα, η οποία αλλάζει συνεχώς, θα μπορέσουμε να διατηρήσουμε την ψυχική μας υγεία. Ας μην ξεχνάμε ότι είναι απόλυτα φυσικό τα προβλήματα μας να ξεπερνιούνται εκτός και αν αρχίσουμε να υποκρινόμαστε ότι δεν υπάρχουν. Το θέμα είναι ότι ως παιδιά όλοι μας είχαμε να μάθουμε συγκεκριμένα ‘μαθήματα’ σε κάθε αναπτυξιακό μας στάδιο, πρώτα πώς να αγαπάμε και να εμπιστευόμαστε, αργότερα πώς να προσαρμοζόμαστε μέσα σε ομάδες (οικογένεια, παρέα κτλ), πώς να μοιραζόμαστε με τους άλλους και ούτω καθεξής.

Οι γονείς αρχικά και αργότερα άλλοι είναι αυτοί που θα μάθουν στο παιδί τέτοιου είδους μαθήματα αλλά και αυτό να μην γίνει το παιδί θα έχει αργότερα άλλες ευκαιρίες να αναζητήσει υποκατάστατες συναισθηματικές εμπειρίες τέτοιου είδους. Έτσι για παράδειγμα αν ο πατέρας πεθάνει τότε το παιδί μπορεί να αναζητήσει την πατρική στοργή και καθοδήγηση σε κάποιον παππού, θείο ή δάσκαλο. Το παιδί θα κάνει κάτι τέτοιο αυτόματα εκτός και αν αρνηθεί την ανάγκη του για κάτι τέτοιο.

Και αργότερα ως ενήλικες πλέον αν δεν αναγνωρίζουμε τις ανάγκες και τα όρια μας θα αντιμετωπίζουμε συνεχώς προβλήματα. Πως το πετυχαίνουμε αυτό; Με το να είμαστε ‘ανοιχτοί’ στις εμπειρίες και να αφήνουμε την ίδια την ζωή να μας αλλάζει. Έτσι το να είμαστε υγιείς είναι κάτι απόλυτα φυσικό! Και είναι φυσικό επίσης αν είμαστε υγιείς να αποδεχόμαστε ότι έχουμε προβλήματα.

Έτσι λοιπόν κατά κάποιον τρόπο όσο πιο υγιείς είμαστε τόσο πιο εύκολο μας είναι να αποδεχόμαστε ότι έχουμε προβλήματα. Και κατά συνέπεια όσο λιγότερο υγιείς είμαστε τόσο πιο δύσκολο θα μας είναι να αναγνωρίσουμε τις αποτυχίες μας εκτός και αν η ζωή μας πιέσει τόσο πολύ που είναι πλέον αδύνατο να υπάρξει εναλλακτική.

Συνοπτικά λοιπόν θα μπορούσαμε να πούμε ότι γινόμαστε υγιέστεροι με το να μαθαίνουμε τα ‘μαθήματα’ που δεν μάθαμε στην παιδική μας ηλικία. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι η ψυχική υγεία είναι κάτι μόνιμο και είναι σίγουρο ότι στην διάρκεια της ζωής μας είναι σχεδόν αδύνατο να μην περάσουμε από κάποιες κρίσεις και κάποιες δύσκολες περιόδους.

Η βασική ιδέα όμως που θα πρέπει να επαναλαμβάνουμε συνεχώς είναι ότι αν μπορούμε να μείνουμε σε επαφή με την πραγματικότητα η αλήθεια θα μας θεραπεύσει. Αν το δούμε ανάποδα τότε θα πρέπει να πούμε ότι αν δεν είμαστε υγιείς θα πρέπει να έχουμε χάσει επαφή με την πραγματικότητα κατά κάποιον τρόπο. Πως γίνεται αυτό τώρα; Αυτό πολύ απλά συμβαίνει όταν έχουμε ‘κολλήσει’ σε κάποιες δύσκαμπτες στάσεις και τρόπους συμπεριφοράς. Αυτά είναι κατά βάση υπεύθυνα που οι πληροφορίες από το περιβάλλον – η αλήθεια- δεν φτάνουν σε μας.

Γεγονός είναι ότι όλοι μας κάνουμε λάθη στην ζωή μας αλλά έχουμε την δυνατότητα, ξανά και ξανά, είτε να τα σκεπάσουμε και να τα αρνηθούμε και άρα να κατηγορούμε τους άλλους ή να τα αποδεχτούμε.

Αν τα αποδεχτούμε τότε και μόνον τότε θα είμαστε σε θέσει να αναλάβουμε την ευθύνη για αυτά και έτσι να αρχίσουμε σιγά-σιγά να βελτιώνουμε τις σχέσεις μας. Με το να τα αναγνωρίσουμε είναι σαν να διαγράφονται αυτόματα και έτσι μπορούμε να κάνουμε μια καινούργια αρχή!

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πατρίδα της Κομοτηνής στις 28 Απριλίου 2011