Στρες σε δόσεις: 1^η δόση (ή αλλιώς, κλωτσιές, μπουνιές και σάκοι του μποξ)

Σίγουρα πολλές φορές έχουμε αναρωτηθεί ποιος θα ήταν ο καλύτερος τρόπος να εκτονώσουμε το στρες και τα καταπιεσμένα συναισθήματα που κουβαλάμε κατά καιρούς. Αρκετοί έχουν επιχειρηματολογήσει στο παρελθόν υπέρ της άποψης ότι το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να εκτονωθούμε με το να γρονθοκοπήσουμε ένα μαξιλάρι ή με το να ουρλιάξουμε και να τσιρίξουμε.

Αυτή η μέθοδος ψυχικής εκτόνωσης ή κάθαρσης, για να χρησιμοποιήσουμε τον Φροϋδικό όρο, έχει γίνει πολύ δημοφιλής τελευταία αλλά κατά πόσο είναι πράγματι αποτελεσματική;

Πρόσφατη έρευνα που έγινε με συμμετοχή 600 φοιτητών στην Αμερική έδειξε ότι αυτοί που τους προτάθηκε να εκτονώσουν τα συναισθήματα θυμού και αγανάκτησης που είχαν χτυπώντας ένα σάκο του μποξ ένιωσαν περισσότερο και όχι λιγότερο θυμό αργότερα σε σχέση με μια άλλη ομάδα φοιτητών που τους ζητήθηκε να καθίσουν για 2 λεπτά σε ένα ήσυχο δωμάτιο.

Το θέμα είναι ότι και οι δύο ομάδες βίωσαν την ίδια αρνητική εμπειρία η οποία ήταν ένας πολύ κακός βαθμός σε ένα τεστ συνοδευόμενος με κάποια πολύ αποκαρδιωτικά σχόλια από τον καθηγητή τους. Αυτό το πείραμα έδειξε πολύ καθαρά ότι η έκφραση του θυμού όχι μόνο δεν μειώνει τον θυμό αλλά αντίθετα ρίχνει λάδι στην φωτιά!

Αν λοιπόν το να βαράμε μπουνιές σε σάκους του μποξ ή σε ότι βρούμε μπροστά μας και το να ουρλιάζουμε δεν είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να αποβάλουμε το στρες και τα νεύρα μας τότε ποια είναι η λύση;

Ένας τρόπος θα ήταν το να αρχίσουμε να ενεργούμε με τρόπο ασύμβατο με τον θυμό, με άλλα λόγια μπορούμε να παρακολουθήσουμε μια κωμωδία στο DVD, να πάμε σε κάποιο πάρτυ, να παίξουμε με τον σκύλο μας, να λύσουμε ένα Sudoku κτλ.

Εναλλακτικά θα μπορούσαμε να αποσπάσουμε την προσοχή μας κάνοντας γυμναστική, περνώντας το βράδυ με τους φίλους ή την οικογένεια μας, ή ακόμη σκαλίζοντας τον κήπο. Ωστόσο, αν και τέτοιου είδους ασχολίες μπορούν σίγουρα να μας βοηθήσουν να μειώσουμε το στρες που μας δημιουργούν κάποια μικρά σχετικά προβλήματα και αναποδιές είναι απίθανο να μας προσφέρουν λύση για πιο μακροχρόνιες πηγές προβλημάτων.

Το χάσιμο περιουσιών από ατυχήματα όπως μια πυρκαγιά, η απώλεια ενός κοντινού μας προσώπου, ή ακόμη η διάγνωση μιας σοβαρής ασθένειας όπως καρκίνος ή ρευματώδης αρθρίτιδα απαιτούν μια άλλου είδους αντιμετώπιση που θα μπορούσε να ονομαστεί ως «εξεύρεση της ωφέλειας».

Στο πανεπιστήμιο του Μαϊάμι 300 φοιτητές ζητήθηκαν να επιλέξουν ένα περιστατικό από την ζωή τους στο οποίο κάποιος τους είχε πληγώσει ή ντροπιάσει. Στο ένα τρίτο των φοιτητών ζητήθηκε να περιγράψουν το γεγονός εστιάζοντας στο πόσο θυμό ένιωσαν και στο πόσο αρνητική επίπτωση είχε το γεγονός στην ζωή τους. Στην δεύτερη ομάδα ζητήθηκε να κάνει το ίδιο πράγμα αλλά αυτή την φορά να εστιάσει στα οφέλη που αποκόμισαν από την εμπειρία.Στο τελευταίο γκρουπ τους ζητήθηκε απλά να περιγράψουν τα σχέδια τους για την επόμενη βδομάδα.

Όταν στο τέλος της έρευνας ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να συμπληρώσουν κάποια ερωτηματολόγια τα οποία μετρούσαν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους απέναντι στα πρόσωπα που τους είχαν πληγώσει τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι φοιτητές που είχαν επικεντρώσει την προσοχή τους στα οφέλη της εμπειρίας τους ήταν σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσουν τον θυμό και την αναστάτωση που τους είχε προκληθεί από την αρνητική τους εμπειρία. Ένιωσαν πολύ πιο έτοιμοι να συγχωρέσουν αυτούς που τους είχαν πληγώσει και ήταν πολύ λιγότερο πιθανό να αναζητήσουν εκδίκηση ή να προσπαθήσουν να τους αποφύγουν.

Άλλη έρευνα έχει δείξει ότι έχοντας περάσει μια σοβαρή ασθένεια κάνει τους ανθρώπους πιο γενναίους, πιο δίκαιους, τους δίνει μεγαλύτερη αίσθηση του χιούμορ και τους κάνει να εκτιμούν περισσότερο την ομορφιά γύρω τους. Έτσι λοιπόν όταν έχουμε να κάνουμε με την διαχείριση του θυμού μας το να φοράμε τα γάντια του μποξ ή το να βαράμε μπουνιές σε μαξιλάρια είναι πολύ πιο πιθανό να αυξήσει παρά να μειώσει την επιθετικότητα και τα νεύρα μας.

Αντί αυτού είναι πολύ πιο αποτελεσματικό, στο να μειώσουμε τέτοιου είδους συναισθήματα και ορμές, το να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στα οφέλη που έχουν προέλθει από την φαινομενικά αρνητική εμπειρία που έχει προκαλέσει τον θυμό μας. Είναι ίσως λίγο δύσκολο αρχικά να μπορέσουμε να δούμε την αρνητική μας εμπειρία μέσα από αυτό το πρίσμα αλλά με λίγη εξάσκηση και μέσα σε λίγο χρόνο θα σας γίνει δεύτερη φύση!

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πατρίδα της Κομοτηνής στις 28 Οκτωμβρίου 2011.