Εμείς και το μυαλό μας: Οδηγίες χρήσης
Ίσως το μοναδικό πράγμα που δεν μας δίδαξε ποτέ κανείς να είναι τελικά το πως να χρησιμοποιούμε το μυαλό μας και ειδικότερα την σχέση με το μυαλό μας. Το βασικότερο και αυτό που θα πρέπει να τονιστεί εξαρχής είναι ότι θα πρέπει να μάθουμε πως να χρησιμοποιούμε το μυαλό μας αντί να πιστεύουμε ότι είμαστε το μυαλό μας! Αυτό είναι και το νόημα του παλιού ρητού: «Το μυαλό μας είναι ένας πολύ καλός υπηρέτης αλλά ένας ανίκανος αφέντης».
Αυτό σε πολλούς ίσως να ακούγεται παράξενο και πολύ από εμάς να αναρωτιόμαστε, μα καλά αν δεν είμαι το μυαλό μου τότε ποιός είμαι; Και όμως, το πιστεύετε ή όχι, η μεγάλη μας παγίδα είναι αυτή ακριβώς η ταύτιση με το μυαλό μας που μας δημιουργεί πολλά και μεγάλα προβλήματα και ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για το γεγονός ότι πολύ από εμάς δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε προσωπικές μας δυσκολίες και καταλήγουμε στο τέλος με κάποιες ψυχιατρικές ταμπέλες ή ακόμη και ακραίες μορφές διαφυγής όπως ουσίες διαφόρων ειδών ή ακόμη και αυτοκτονία.
Είναι πραγματικά πολύ χρήσιμο να θυμόμαστε ότι το μυαλό μας είναι ένα μόνο μέρος του εαυτού μας (όπως είναι για παράδειγμα το χέρι μας, το πόδι μας, το συκώτι μας, κτλ.) και όχι ο εαυτός μας. Για τον λόγο αυτόν ακριβώς άλλωστε λέμε ότι κάποιος έχει ή δεν έχει μυαλό. Ακούσατε ποτέ κανένα να λέει ότι το μυαλό έχει κάποιον; Είναι εμείς που έχουμε μυαλό. Το μυαλό δεν έχει εμάς!
Ο εαυτός μας υποτίθεται ότι πρέπει να καθοδηγεί το μυαλό μας για να διευθύνει την υγεία μας, την σκέψη μας, τα συναισθήματα και την συμπεριφορά μας. Αν ο εαυτός μας επιλέξει να μην κατευθύνει το μυαλό μας, το μυαλό μας ενδέχεται να οδηγήσει τον εαυτό μας σε κάθε λογής αρνητικές σκέψεις και συναισθηματικές διαταραχές.
Ας σκεφτούμε για μια στιγμή το πόσο πολύ όλοι μας φοβόμαστε τον ‘έλεγχο της σκέψης’ μας από κάποιον άλλον που έχει δύναμη και επιρροή επάνω μας. Δεν σκεφτήκαμε ίσως ποτέ όμως ότι ο χειρότερος έλεγχος της σκέψης μας είναι όταν το ίδιο μας το μυαλό είναι κάτω από τον δικό του έλεγχο και εμείς το ακολουθούμε λες και είμαστε το σκυλάκι του!
Για να χρησιμοποιήσουμε μια παρομοίωση εδώ μπορούμε να πούμε ότι το μυαλό μας δεν διαφέρει, από μια άποψη, σε τίποτα με την τηλεόραση. Για να αλλάξουμε κανάλια στην τηλεόραση χρησιμοποιούμε έναν ηλεκτρικό διακόπτη. Για να ‘αλλάξουμε’ κανάλια στο μυαλό μας χρησιμοποιούμε βιο-ηλεκτρικές σκέψεις. Μπορούμε, με την έννοια ότι έχουμε την επιλογή να το κάνουμε. Το αν αποφασίσουμε η όχι να πάρουμε αυτή την απόφαση είναι διαφορετικό θέμα.
Κάποιος θα πρέπει να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε επιλογή, ότι είμαστε σε θέση να καθοδηγήσουμε την σκέψη μας, ότι το μυαλό και τα συναισθήματα του δεν έχουν νόμιμη εξουσία επάνω μας. Που κρύβεται η επιλογή; Η επιλογή βρίσκεται ανάμεσα στην επίγνωση του εαυτού, και την χρήση του μυαλού. Η επιλογή είναι το πιο ανεκτίμητο δώρο που έχουμε στην κατοχή μας. Είναι το δώρο της ανθρώπινης βούλησης, της ελευθερίας της θέλησης. Αλλά αν ποτέ κανένας δεν μας έχει πει ότι έχουμε επιλογή, δεν θα κάνουμε ποτέ την προσπάθεια να την εξασκήσουμε. Να θυμόμαστεότι ακόμα και το να μη επιλέγουμε είναι μια επιλογή από μόνη της. Δεν είμαστε μόνο υπεύθυνοι για αυτά που κάνουμε, είμαστε επίσης υπεύθυνοι γι’ αυτά τα οποία δεν κάναμε.
Διανοητικά θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι δεν θα πρέπει να θεωρούμε ότι είμαστε η σκέψη μας αλλά ότι θα πρέπει να χρησιμοποιούμε την σκέψη μας.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα της Κομοτηνής στις 11 Σεπτεμβρίου 2014.