`
Γάμος και οι 3 καβαλάρηδες της αποκάλυψης!
Οι ‘3 καβαλάρηδες της αποκάλυψης’ εδώ είναι ένα άλλο όνομα για τους 3 καταστροφικούς τρόπους οι οποίοι μπορούν να σαμποτάρουν τις προσπάθειες επικοινωνίας μεταξύ των συζύγων. Με την σειρά, από τον λιγότερο στον περισσότερο επικίνδυνο, οι ‘καβαλάρηδες’ είναι οι εξής: Κριτική, Άμυνα, Αποκλεισμός.
Ο 1ος καβαλάρης: Κριτική. Όταν οι σύζυγοιδεν εκφράζουν παράπονα αλλά αντί αυτού αρχίζουν και κριτικάρουν ο ένας τον άλλον τα πράγματα γίνονται δύσκολα. Μπορεί επιφανειακά να είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε το παράπονο από την κριτική αλλά στην ουσία διαφέρουν πολύ!
Κριτική σημαίνει επίθεση στην προσωπικότητα ή τον χαρακτήρα κάποιου παρά σε μια συγκεκριμένη συμπεριφορά του. Toπαράπονο: «Θα ήθελα να είχε τελειώσει η μπουγάδα μέχρι τώρα γιατί ήθελα να πάω στην αγορά». Η κριτική: « Θα έπρεπε να είχες τελειώσει την μπουγάδα μέχρι τώρα, γιατί είσαι πάντα τόσο αργοπορημένη; Θέλω να πάω και στην αγορά!»
Επειδή είναι δύσκολο για τα ζευγάρια να αποφύγουν την κριτική ο πρώτος καβαλάρης γίνεται σχεδόν μόνιμος κάτοικος ακόμα και στους σχετικά υγιείς γάμους. Ένας από τους λόγους που συμβαίνει αυτό είναι ότι η κριτική απέχει ένα μόνο βηματάκι από το παράπονο το οποίο είναι, κατά τα άλλα, ένας από τους καλύτερους τρόπους για να εκφράσουμε την δυσαρέσκεια στον σύντροφο μας. Το παράπονο λοιπόν, αν και σπάνια ευχάριστο, είναι ωστόσο κάτι που δυναμώνει μακροπρόθεσμα τον γάμο ενώ αντίθετα η μη έκφραση του έχει καταστροφικά αποτελέσματα για την σχέση.
Για να καταλάβουμε αν κριτικάρουμε τον σύντροφο μας δείτε παρακάτω τις πιο συχνές μορφές κριτικής: α. Βρισιές: ‘χοντρέ’, ‘ηλίθια’, ‘τεμπέλη’, ‘καθυστερημένη’ κτλ. β. Εχθρικό χιούμορ/σαρκασμός: Τα λεγόμενα και οι πράξεις του συντρόφου διακωμωδούνται και εξευτελίζονται. γ. Γλώσσα του σώματος: Στις πιο λεπτές της αποχρώσεις η περιφρόνηση μας εκφράζεται με κάποιες γρήγορες αλλαγές στις εκφράσεις του προσώπου μας, π.χ. το γύρισμα των ματιών, ειρωνικό χαμόγελο κτλ.
Για να βελτιωθεί η σχέση μας είναι καλό να προσεγγίζουμε τον σύντροφο μας με συγκεκριμένα παράπονα που αφορούν τις πράξεις και τις ενέργειες του και όχι τον χαρακτήρα του και από την άλλη να μην ξεχνάμε να του δείχνουμε τον θαυμασμό και την αγάπη μας.
Ο 2ος καβαλάρης: Άμυνα. Το κακό με την κριτική είναι ότι συχνά οδηγεί τον σύντροφο μας στο να παίρνει αμυντική θέση απέναντι μας. Το γεγονός ότι η άμυνα είναι μια κατά τα άλλα φυσιολογική αντίδραση όταν νιώθουμε ότι μας επιτίθενται είναι αυτό που την κάνει και τόσο καταστροφική – το ‘θύμα’ δεν βρίσκει κανένα λάθος σε αυτήν του την στάση. Αλλά οι αμυντικές συμπεριφορές τείνουν να οξύνουν τα προβλήματα παρά να τα λύνουν.
Μερικά σημάδια αμυντικής συμπεριφοράς είναι τα ακόλουθα: 1. Δεν αποδεχόμαστε την ευθύνη. 2. Εφευρίσκουμε δικαιολογίες. 3. Οφθαλμών αντί οφθαλμού. 4. Ναι-αλλά. 5. Επαναλαμβάνουμε απλά την θέση μας χωρίς να ακούμε τον άλλον. 6. Γκρίνια. 7. Γλώσσα του σώματος (π.χ. ψεύτικό χαμόγελο).
Το πρώτο βήμα για να σπάσουμε την άμυνα μας είναι να δούμε τα λόγια του συντρόφου μας όχι σαν επίθεση αλλά σαν μια πληροφόρηση που εκφράζεται με έντονο τρόπο. Προσπαθήστε να κατανοήσετε τον σύντροφο σας! Είναι δύσκολο φυσικά όταν τα αίματα έχουν ανάψει αλλά τα αποτελέσματα θα είναι θαυματουργά!
Η έρευνα δείχνει ότι όταν είμαστε πραγματικά ανοιχτοί όταν ο σύντροφος μας περιμένει από εμάς αμυντική στάση τότε είναι και λιγότερο πιθανό να μας κριτικάρει όταν προκύψει διαφωνία.
Ο 3ος καβαλάρης: Αποκλεισμός. Αυτό είναι συχνά και το τελευταίο σκαλοπάτι όταν πλέον ο σύντροφος μας παύει να ανταποκρίνεται έστω και αμυντικά. Ο γάμος εδώ έχει οδηγηθεί από την κακή επικοινωνία στην έλλειψη επικοινωνίας. Ο αποκλεισμός ωστόσο λαμβάνει χώρα ενώ το ζευγάρι συνομιλεί! Πολλές φορές ο σύζυγος που εφαρμόζει αποκλεισμό λέει ότι το κάνει προκειμένου να είναι ‘ουδέτερος’ έτσι ώστε τα πράγματα να μην γίνουν χειρότερα αλλά δεν φαίνεται να συνειδητοποιεί ότι με αυτόν τον τρόπο η κατάσταση χειροτερεύει ακόμα πιο πολύ!
Αυτοί που χρησιμοποιούν πιο συχνά τον αποκλεισμό (το 85%) είναι άνδρες και το θέμα είναι ότι αυτή η συμπεριφορά είναι πάντοτε πιο δύσκολη για την γυναίκα παρά για τον άνδρα, γι’ αυτό και ο αποκλεισμός είναι και ένα πρόβλημα που πλήττει κατά βάσει τις γυναίκες παρά τους άνδρες.
Βέβαια ο λόγος που οι άνδρες επιλέγουν τον αποκλεισμό είναι ίσως βιολογικός γιατί η ένταση μέσα στο σπίτι τους επηρεάζει σωματικά πιο πολύ απ΄ ότι τις γυναίκες (π.χ. οι άνδρες έχουν πιο αυξημένους χτύπους καρδιάς και υψηλότερη πίεση στην διάρκεια ενός καυγά).
Από την στιγμή που ο 3ος καβαλάρης γίνει μόνιμο μέλος του σπιτιού τότε η σχέση γίνεται τόσο αρνητική ώστε συχνά αυτό που ακολουθεί είναι το διαζύγιο, η διάσταση, ή το να ζει το ζευγάρι παράλληλες ζωές μέσα στο ίδιο το σπίτι τους.
Βέβαια θα πρέπει να πούμε ότι περιστασιακά όλα τα ζευγάρια χρησιμοποιούν τον αποκλεισμό σε περιόδους καυγάδων αλλά η λέξη κλειδί εδώ είναι ‘συνήθεια’. Όταν ο αποκλεισμός γίνει συνήθεια λοιπόν τα πράγματα παίρνουν την κάτω βόλτα.
Ένας σημαντικός λόγος που τα ζευγάρια πλήττονται από τον 3ο καβαλάρη είναι ότι δεν είναι σε θέση να ακούσουν, λόγω του θυμού και του άγχους τους, τις προσπάθειες που κάνει ο σύντροφος τους να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ τους. Στους καλούς γάμους αντίθετα οι σύζυγοι είναι σε θέση να δούνε τον πυρήνα του μηνύματος αυτού που θέλει να πει ο σύντροφος και να αγνοήσουν το πικρό περιτύλιγμα.
Πολύ συχνά βέβαια το πρόβλημα είναι απλά ότι οι σύζυγοι έχουν μη ρεαλιστικές αντιλήψεις για το τι είναι ένας καλός γάμος και θεωρούν ότι οποιοσδήποτε καυγάς ή διαφωνία είναι ένδειξη ότι η σχέση δεν πάει καλά. Οι καλοί γάμοι όμως είναι καλοί όχι γιατί δεν έχουν προβλήματα αλλά γιατί τα προβλήματα αντιμετωπίζονται με επιτυχία!
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα της Κομοτηνής στις 28 Νοεμβρίου 2014