‘Γιατί’ σε δόσεις: 8η δόση (ή αλλιώς, γιατί νιώθω ψυχικά μουδιασμένος και αποκομμένος)

Το πρόβλημα:

«Μερικές φορές νιώθω ότι δεν είμαι μέρος του γύρω κόσμου μου. Νιώθω σχεδόν αναίσθητος και αδιάφορος σχετικά με όλους και με όλα. Νιώθω ότι απλά κάνω μηχανικά τις καθημερινές μου ασχολίες λες και λειτουργώ με αυτόματο πιλότο. Όταν νιώθω έτσι είναι σαν να είμαι μέσα σε ομίχλη και τείνω να ξεχνάω πράγματα όπως τον αριθμό τηλεφώνου μου ή το όνομα του καλύτερου μου φίλου».

Η ανάλυση:

Αν αυτό συμβαίνει περιστασιακά τότε τα πράγματα είναι σχετικά απλά. Αυτό το συναίσθημα είναι συνηθισμένο σε περιπτώσεις αυξημένου άγχους ή έντονης προσήλωσης σε κάποια ασχολία. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι η προσοχή μας ως προς τον εαυτό μας και ως προς την γύρω πραγματικότητα απουσιάζει. Αυτό προκαλεί κάτι ανάλογο με αυτό που λέμε αφηρημάδα.

Μου διαφεύγει αυτή την στιγμή, αλλά ποιος ήταν εκείνος ο διάσημος επιστήμονας που του ήρθε μια ιδέα στην μέση του δρόμου και έβγαλε χαρτί και μολύβι, στηρίχτηκε σε μια άμαξα, ξεκίνησε να γράφει και όταν η άμαξα άρχισε να κινείται ξεκίνησε και αυτός αρχικά να περπατάει και όσο η άμαξα επιταχύνονταν άρχισε και αυτός να τρέχει μαζί της και να εξακολουθεί να γράφει χωρίς να το έχει συνειδητοποιήσει (όποιος αναγνώστης γνωρίζει το όνομα του εν λόγω επιστήμονα παρακαλείται να με ειδοποιήσει!).

Αν από την άλλη μεριά νιώθετε ότι ένα τέτοιο συναίσθημα είναι μέρος του εαυτού σας και είναι σχετικά μια μόνιμη κατάσταση τότε η εξήγηση είναι διαφορετική. Αυτό που σημαίνει είναι ότι αυτή η κατάσταση είναι ένας υποσυνείδητος ψυχολογικός μηχανισμός άμυνας ο οποίος προσπαθεί να σας προστατέψει από οδυνηρές μνήμες, συναισθήματα ενοχής, ή από οποιουδήποτε είδους συναισθημάτων που δεν μπορούμε να αποδεχτούμε ή να αντεπεξέλθουμε.

Όταν δεν μπορούμε πια να αρνηθούμε ή συνειδητά να απωθήσουμε τέτοιου είδους συναισθήματα τότε αποσυνδέουμε το εαυτό μας από αυτά. Αυτού του είδους η ‘αποσύνδεση’ δεν είναι απαραίτητο να αφορά ένα τωρινό μας πρόβλημα αλλά μπορεί να συνδέεται με ένα φυσικό (σωματικό) ή ψυχολογικό τραύμα που μας έχει συμβεί στο κοντινό ή και στο μακρινό παρελθόν μας.

Σε αυτή την περίπτωση νιώθουμε ότι θέλουμε να απαλλαγούμε από τα συναισθήματα μας και έτσι δεν επιτρέπουμε τίποτα να εισέλθει αλλά και τίποτα να εξέλθει από εμάς. Νιώθουμε ότι θέλουμε να προστατέψουμε τον εαυτό μας από κάθε πιθανό μελλοντικό τραύμα.

Οι λύσεις:

Λύση Νο1: Στην πρώτη περίπτωση όπου ο λόγος φαίνεται να είναι μια περιστασιακή κατάσταση άγχους ή έντονης απασχόλησης με κάποιο ζήτημα που μας αφορά ο καλύτερος τρόπος είναι να αρχίσουμε να κοιτάμε έξω από τον εαυτό μας. Είναι καλό να στρέψουμε την προσοχή μας από το πώς και τι νιώθουμε σε αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και στα άτομα που μας περιβάλλουν.

Ας αρχίσουμε λοιπόν να ενδιαφερόμαστε και να σκεφτόμαστε σχετικά με το τι σκέφτονται και το πώς νιώθουν οι γύρω μας. Ας ρωτήσουμε τον εαυτό μας «ποια είναι τα καλά στοιχεία αυτού του ατόμου; Πως θα μπορούσα να τον βοηθήσω;»

Όταν αρχίσουμε να ενδιαφερόμαστε πραγματικά για τους άλλους θα διαπιστώσουμε ότι κατά ένα φυσικό τρόπο θα αρχίσουμε να γινόμαστε πιο δεκτικοί, συμπονετικοί, πιο ‘δεμένοι’ με τους γύρω μας και στην συνέχεια και με τον εαυτό μας.

Λύση Νο2: Αν έχουμε την αίσθηση ότι αυτό το αίσθημα αποξένωσης από τον εαυτό μας και τα συναισθήματα μας είναι λίγο πολύ μόνιμο τότε καλό είναι να σκεφτούμε σε πρώτη φάση αν υπάρχουν κάποια συναισθήματα που συνειδητά προσπαθούμε να αποβάλλουμε και να αρχίσουμε σιγά-σιγά να τα αντιμετωπίζουμε συζητώντας τα με ένα καλό και έμπιστο φίλο ή συγγενή.

Αν υπάρχει μια τραυματική εμπειρία πρόσφατη ή στο μακρινό παρελθόν τότε είναι καλό να συμβουλευτούμε κάποιον ειδικό σε θέματα ψυχικής υγείας και να συζητήσουμε μαζί του τις εμπειρίες μας μέσα σε ένα θεραπευτικό πλαίσιο.    

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πατρίδα της Κομοτηνής στις 22 Ιουλίου 2010.