• By-the-LakeFacebook-Profile-Timeline-Cover.jpg
  • child-girl-lying-on-plank-cute-looks-golden-hair-facebook-cover.jpg`
  • nature_facebook_covers.jpg
  • watermarked_cover.png

Κίνητρα σε δόσεις: 1η δόση (ή αλλιώς, κάνε απλά την αρχή!)

 

Η έρευνα έχει δείξει ότι 1 στους 4 αναγνωρίζουμε ότι συστηματικά αναβάλλουμε να κάνουμε τα πράγματα που είναι ανάγκη να γίνουν. Πιθανότατα αυτός ο υπολογισμός υποτιμά το μέγεθος του φαινομένου μιας που η έρευνα στηρίζεται στην συμπλήρωση των ερωτηματολογίων τα οποία επιστράφηκαν στην ώρα τους!

Άρα όσοι συμμετείχαν στην έρευνα μάλλον ανήκαν κατά πλειοψηφία σε αυτούς που γενικά δεν ανέβαλαν να κάνουν πράγματα. Άσχετα όμως από τον ακριβή αριθμό, είναι γεγονός ότι για πολλούς από εμάς η αναβλητικότητα είναι μεγάλο πρόβλημα που μας οδηγεί συχνά στο να μην πληρώνουμε τους λογαριασμούς μας στην ώρα τους, να μην τελειώνουμε τις δουλειές μας όταν πρέπει, να μην προετοιμαζόμαστε επαρκώς για σημαντικές εξετάσεις κτλ.

Η αναβλητικότητα είναι ένα σύνθετο φαινόμενο και μπορεί να πηγάζει από διάφορες αιτίες όπως για παράδειγμα τον φόβο της αποτυχίας, την τελειομανία, χαμηλό αυτό-έλεγχο, την τάση μας να αντιμετωπίζουμε τις δουλειές μας ως ένα όλο και όχι να τις βλέπουμε ως ένα σύνολο από μικρότερα μέρη, μια αδυναμία στο να υπολογίζουμε με ακρίβεια τον χρόνο που απαιτείται για να τελειώσουμε τις υποχρεώσεις μας, την τάση μας να βαριόμαστε ή ακόμα και το αίσθημα ότι η ζωή είναι πολύ μικρή για να ασχολούμαστε με κατά τα άλλα ασήμαντα πράγματα!

Το πρόβλημα φαίνεται ότι μπορεί να ξεπεραστεί χρησιμοποιώντας μια ‘τεχνική’ που ανακαλύφθηκε τυχαία παρακολουθώντας κάποια γκαρσόν εν ώρα εργασίας. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 μια νεαρή ρωσίδα, ονόματι Μπλούμα Ζειγκάρνικ, που έκανε το μεταπτυχιακό της στην ψυχολογία βρέθηκε να πίνει το τσάι της μαζί με τον επιβλέπων καθηγητή της σε ένα καφέ στην Βιέννη.

Εκεί λοιπόν η Ζειγκάρνικ παρατήρησε ένα ενδιαφέρον φαινόμενο. Όταν ένας πελάτης ζητούσε τον λογαριασμό το γκαρσόν μπορούσε εύκολα να θυμηθεί την παραγγελία. Ωστόσο, αν ο πελάτης πλήρωνε τον λογαριασμό και αργότερα ρωτούσε κάτι σχετικό με την παραγγελία το γκαρσόν είχε μεγάλη δυσκολία να θυμηθεί οτιδήποτε σχετικά μ΄ αυτήν.

Όπως φαίνεται λοιπόν η πληρωμή του λογαριασμού κατά κάποιο τρόπο σήμαινε το τέλος της συναλλαγής για το γκαρσόν το οποίο στην συνέχεια ασυνείδητα την διέγραφε από την μνήμη του. Η Ζειγκάρνικ περίεργη να δει αν το ίδιο φαινόμενο θα μπορούσε να επαληθευτεί και πειραματικά αποφάσισε να κάνει κάποιες μελέτες όταν επέστρεψε στην σχολή της.

Στα πλαίσια λοιπόν των πειραμάτων που έκανε ζήτησε από τους συμμετέχοντες να κάνουν κάποια απλά πράγματα όπως, για παράδειγμα, να τοποθετήσουν κάποια παιχνίδια μέσα σε κούτες. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως ζητούσε από τους συμμετέχοντες να σταματούν την δραστηριότητα τους πριν την τελειώσουν.

Στο τέλος του πειράματος η Ζειγκάρνικ ζήτησε από τους συμμετέχοντες να περιγράψουν αυτά που έκαναν. Όπως και με τα γκαρσόν, διαπίστωσε ότι οι δραστηριότητες οι οποίες είχαν διακοπεί πριν ολοκληρωθούν ήταν και πιο εύκολο για τους συμμετέχοντες να τις θυμηθούν.

Σύμφωνα λοιπόν με την Ζειγκάρνικ το ξεκίνημα οποιασδήποτε δραστηριότητας προκαλεί ένα είδος ‘ψυχικού άγχους’. Με το που μια δραστηριότητα τελειώνει αυτόματα το μυαλό μας είναι σαν να ξεγνοιάζει και έτσι αποβάλει ή ξεχνάει την δραστηριότητα.

Αν όμως για κάποιον λόγο αυτό που κάνουμε διακοπεί τότε το μυαλό μας μπαίνει σε μια κατάσταση ανησυχίας η οποία δεν σταματά αν δεν τελειώσουμε αυτό που έχουμε αρχίσει. Τώρα βέβαια θα αναρωτηθείτε τι σχέση έχει αυτό με την αναβλητικότητα ή αλλιώς με την τεμπελιά μας.

Συνήθως εκείνο που μας σταματάει από το να κάνουμε κάποια πράγματα είναι το μέγεθος τους, είτε αυτό αφορά τον χρόνο που χρειάζεται για να γίνει είτε ο βαθμός δυσκολίας του. Ωστόσο, αν μπορέσουμε να πείσουμε τον εαυτό μας να δουλέψει έστω και για λίγα λεπτά πάνω σε αυτό που έχουμε να κάνουμε τότε θα διαπιστώσουμε ότι θα νιώσουμε την ανάγκη να τελειώσουμε αυτό που ξεκινήσαμε.

Η έρευνα δείχνει ότι ο κανόνας των ‘μόλις ολίγων λεπτών’ είναι πολύ αποτελεσματικός για να σας βγάλει από την αναβλητικότητα μας και να μας βοηθήσει να κάνουμε τα πράγματα που από καιρό τα έχουμε βάλει ‘στο ράφι’.  

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πατρίδα της Κομοτηνής στις 2 Δεκεμβρίου 2010